DC3 en BMW

Details

Categorie: Verhalen

Laatst bijgewerkt: maandag 13 juli 2015 19:57

Hits: 26665

Wat heeft dat met elkaar te maken? Meer dan u op het eerste gezicht denkt. Een Dakota DC3 is een tweemotorig vliegtuig dat in de 2^e wereldoorlog door de geallieerden veelvuldig is gebruikt voor transport van mensen en goederen. Van de Engelsen kreeg het de naam Dakota. De motoren die voor de DC3 werden gebruikt waren Pratt&Whitney stermotoren. Pratt &Whitney heeft in de jaren dertig een licentie verleend aan BMW voor de Hornet 9 cilinder stermotor. De BMW versie van de Hornet motor was type 132, die gebruikt werd in de Junkers 52 3m, de Duitse tegenhanger met drie motoren van de DC3. De cirkel sluit zich. Zowel P&W als BMW werden door de markt gedwongen om zwaardere motoren te ontwikkelen, en zo kwam men op het idee om stermotoren met twee rijen achter elkaar te bouwen. Echter twee keer 9 cilinders waren in het begin te veel van het goede, deze motoren werden te groot en te zwaar voor de toenmalige vliegtuigen. Dus ontwikkelde P&W  een stermotor met 2 rijen van 7 cilinders, de Twin Wasp, o.a. voor gebruik in de DC3. De vorm van de cylinders en cylinderkoppen van de Twin Wasp was gelijk aan die van de Hornet. In diezelfde periode heeft BMW een experimentele cilinderkop ontwikkeld voor de “grotere” eencilinder motorfietsen (R4 en/of de R35?). Deze cilinderkoppen hadden koelvinnen met dezelfde vorm als die van de P&W Hornet resp. de BMW 132. Hiermee dacht BMW de koeling van deze motoren te verbeteren. Voorzover ik weet is het bij een experiment gebleven. Wel zijn er foto’s in omloop waarop zo’n mono met Hornet cilinderkop is afgebeeld (wie van de leden kent deze foto’s?). De cirkel is bijna rond: de P&W motoren van de DC3 hebben cilinderkoppen die qua vorm door BMW ooit zijn toegepast op een mono. Tot zover het technische deel van dit verhaal. Vorig jaar ben ik met de VUT gegaan en als afscheidscadeau kreeg ik van de collega’s van het bedrijf een cheque voor een rondvlucht met een Dakota DC3. Ik heb gekozen voor een rondvlucht boven de provincie Groningen, daar liggen mijn roots. 22 september ging deze wensdroom in vervulling, samen met mijn vrouw Claartje heb ik er van genoten. Het geluid van twee motoren met in totaal 28 cilinders is om nooit te vergeten. Tijdens de rondvlucht kwamen we in de buurt van Aduard, en daar zie ik het kerkje op het erf van boer Harkema. Dit kerkje hebben wij in juni met de Monoclub bezocht tijdens het Hoogelandweekend. Vanuit de Dakota heb ik een foto geschoten, ergens in het midden is het kerkje te zien. Wat mij betreft is de cirkel rond. Het zou leuk zijn om de foto’s van die mono met een Hornet cilinderkop te zien. Nu heb ik alleen een foto met de motor van de Dakota DC3, en daarbij zie je niet veel van de cilinderkoppen.

Henk Groefsema